โครงการออกแบบที่นำเทคโนโลยี 3D Scanning, Photogrammetry และ Virtual Reality (VR) มาปฏิวัติการรับรู้พื้นที่และการมีปฏิสัมพันธ์ในโลกเสมือนจริง

นักศึกษาปริญญาโท คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์และการผังเมือง มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ สร้างสรรค์โครงการที่ผสานเทคโนโลยี Reverse Engineering และ Digital Twin เพื่อพัฒนาประสบการณ์การรับรู้พื้นที่ในรูปแบบใหม่ "โครงการนี้เริ่มต้นจากการศึกษากระบวนการ Reverse Engineering ใน 3 ระดับ" ผศ.พฤฒิพร ลพเกิด อาจารย์ผู้สอนอธิบาย "เราใช้เทคโนโลยี 3D Scanning ในระดับสถาปัตยกรรมและพื้นที่ขนาดใหญ่ การใช้เทคโนโลยี CMM (Coordinate Measuring Machine) ในระดับวัตถุหรือรายละเอียดของงานออกแบบ และการใช้เทคโนโลยี Photogrammetry เพื่อสร้างฐานข้อมูล Point Cloud เพื่อนำมาสร้างเป็นแบบจำลอง 3 มิติ" จากฐานข้อมูลดิจิทัลที่ได้ ทีมนักศึกษาได้พัฒนาโครงงานการออกแบบประสบการณ์เสมือนจริงที่แตกต่างกัน 4 รูปแบบ:

1. De Stijl Virtual Space
พื้นที่เสมือนจริงที่ได้แรงบันดาลใจและสะท้อนแนวคิดหลักจากศิลปะ De Stijl สำหรับการเรียนรู้และทำความเข้าใจเกี่ยวกับแนวคิดนี้ ซึ่งเน้นความเรียบง่าย นามธรรม และความสมดุล สะท้อนออกมาในพื้นที่ทางสถาปัตยกรรมและงานออกแบบต่างๆ การนำเสนอการรับรู้แม่สี (แม่สีแดง เหลือง น้ำเงิน)ผ่านที่ว่างสามมิติเสมือนจริงสามารถสร้างประสบการณ์ที่มีความแตกต่างกันให้กับผู้ใช้งาน

2. Material Experience
การทดลองที่ให้ผู้ใช้งานสำรวจคุณสมบัติของวัสดุในระดับที่ไม่สามารถสัมผัสได้ในโลกจริง ผ่านการโต้ตอบด้วยเสียง การมองเห็น และการสัมผัสเสมือน ผู้ใช้สามารถเห็นคุณสมบัติเฉพาะของวัสดุแต่ละชนิด และตัวอย่างการใช้งานในพื้นที่เสมือนจริงสามมิติ

3. Naked Eye Space
การทดลองการรับรู้พื้นที่ผ่านโลกขาว-ดำ ที่ลดทอนสิ่งเร้าด้านสีลง เพื่อเน้นการรับรู้มิติและพื้นที่ว่างผ่านแสงและเงา ผู้ใช้งานจะได้สัมผัสประสบการณ์การมองเห็นที่แตกต่าง นำไปสู่การตระหนักถึงความสำคัญของ แสง-เงา ในการกำหนดลักษณะของพื้นที่ รวมถึงการทดลองจัดองค์ประกอบของพื้นที่กับการแสดงผลงานศิลปะในแต่ละประเภท อาทิ ภาพเขียน/ภาพถ่าย ปติมากรรม งานสื่อผสมต่างๆ เป็นต้น

4. Cinematic Spatial Intersection
การนำเสนอความสัมพันธ์ระหว่างที่ว่างทางสถาปัตยกรรมในภาพยนตร์และนิยาย ที่ผสานการเล่าเรื่องเข้ากับการสำรวจพื้นที่ทางกายภาพ การสัมผัสประสบการณ์ในพื้นที่ที่มีการจัดองค์ประกอบแบบภาพยนตร์เสมือนอยู่ในสถานที่นั้นจริง เช่น การเปลี่ยนมุมมอง การเคลื่อนกล้อง และการลำดับภาพ เป็นต้น ซึ่งช่วยสร้างความเข้าใจใหม่เกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างเวลาและการรับรู้พื้นที่ในเชิงปฏิสัมพันธ์กับผู้ใช้งาน

"เทคโนโลยี VR และ Digital Twin เปิดโอกาสให้เราสร้างปฏิสัมพันธ์กับพื้นที่ที่เหนือข้อจำกัดทางกายภาพ" หนึ่งในทีมนักศึกษากล่าว “แต่ละโครงงานไม่เพียงแค่จำลองพื้นที่ แต่ยังสร้างประสบการณ์การรับรู้ใหม่ที่ท้าทายความเข้าใจเดิมๆ เกี่ยวกับการใช้งานพื้นที่ทางสถาปัตยกรรม” การพัฒนาโครงการนี้แสดงให้เห็นถึงการบูรณาการความรู้ด้านสถาปัตยกรรมเข้ากับเทคโนโลยีสมัยใหม่ "นี่คือการสร้างมิติใหม่ของการรับรู้และปฏิสัมพันธ์กับพื้นที่" ผศ.พฤฒิพรกล่าวทิ้งท้าย "ซึ่งอาจนำไปสู่การพัฒนารูปแบบการออกแบบสถาปัตยกรรมและการใช้งานพื้นที่ในอนาคต"

ผลงานนี้เป็นส่วนหนึ่งของวิชา AR778 Special Topic in Computer and Information Technology สะท้อนความก้าวหน้าในการผสานศาสตร์ด้านสถาปัตยกรรมและเทคโนโลยีดิจิทัลเพื่อพัฒนานวัตกรรมการออกแบบ