นักศึกษาธรรมศาสตร์เสนอแนวคิด 'Friend Cohabitation' ชูจุดเด่นการออกแบบที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมและส่งเสริมการอยู่ร่วมกัน

เคยคิดไหมว่าวันหนึ่งเมื่อเราถึงวัยเกษียณ เราอยากหาที่ดินสักแปลงเพื่อสร้างบ้านอยู่กับเพื่อนรัก ได้ชวนคุย ทำกิจกรรม และคอยดูแลซึ่งกันและกัน? แนวคิดนี้อาจไม่ใช่เพียงความฝัน เมื่อทีมนักศึกษาปริญญาโท คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์และการผังเมือง มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ได้พัฒนาการออกแบบที่อยู่อาศัยที่ตอบโจทย์การใช้ชีวิตหลังเกษียณของคน Gen Y โดยเฉพาะ
"คนรุ่นใหม่จำนวนมากเลือกใช้ชีวิตโสด แต่ก็ให้ความสำคัญกับมิตรภาพ" นายกฤษฎาณ จำปาคำ หนึ่งในทีมผู้ออกแบบกล่าว "การออกแบบที่อยู่อาศัยสามารถเป็นตัวเชื่อมความสัมพันธ์ระหว่างผู้คนได้" "เราไม่ได้แค่ออกแบบบ้าน แต่เราออกแบบชุมชน" นายเดชพนต์ กลิ่นชั้น อธิบายเพิ่มเติม "การอยู่ร่วมกันในวัยเกษียณต้องการมากกว่าแค่ที่พักอาศัย แต่ต้องการระบบนิเวศทางสังคมที่ส่งเสริมการมีปฏิสัมพันธ์และการดูแลกัน" โครงการประกอบด้วยบ้าน 3 หลังที่เชื่อมต่อกันผ่านพื้นที่ส่วนกลาง โดยชั้นล่างออกแบบให้เป็นพื้นที่ส่วนกลางที่มีระเบียงและชานบ้านเชื่อมต่อกัน เอื้อให้เกิดการพบปะและทำกิจกรรมร่วมกัน ส่วนชั้นบนเป็นพื้นที่ส่วนตัวที่ยังคงความเชื่อมโยงผ่านระเบียงที่มองเห็นกันได้ สร้างความรู้สึกปลอดภัยและไม่โดดเดี่ยว

การออกแบบที่ตอบโจทย์ทั้งด้านการใช้งานและสิ่งแวดล้อม
นวัตกรรมการออกแบบของโครงการไม่เพียงคำนึงถึงการอยู่ร่วมกัน แต่ยังให้ความสำคัญกับความยั่งยืนด้านพลังงาน ทั้งการจัดวางอาคารที่เอื้อต่อการระบายอากาศ การใช้แสงธรรมชาติ และการติดตั้งระบบพลังงานแสงอาทิตย์ ทำให้ผู้อยู่อาศัยประหยัดค่าใช้จ่ายในระยะยาว ทีมผู้ออกแบบออกแบบการวางผังกลุ่มอาคารและตัวบ้านโดยใช้เทคนิค Passive Design มีการติดตั้งแผงบังแดดไม้ การจัดวางพื้นที่สีเขียว และการเลือกใช้วัสดุผนังที่ป้องกันความร้อน และใช้เทคโนโลยีขั้นสูงในการวิเคราะห์และจำลองการใช้พลังงาน ทั้งการจำลอง CFD เพื่อศึกษาการไหลเวียนของอากาศ การวิเคราะห์ค่า PMV เพื่อประเมินความสบาย และการจำลองการใช้พลังงานเพื่อพัฒนาสู่อาคารที่ใช้พลังงานสุทธิเป็นศูนย์

ผลกระทบต่อสังคม
"Friend Cohabitation เป็นการสร้างโมเดลทางสังคมใหม่" นางสาวเบญญาภา ปานทอง กล่าว "เราเชื่อว่านี่คือทางเลือกที่มีความหมายสำหรับคนรุ่นใหม่ที่ต้องการใช้ชีวิตวัยเกษียณอย่างมีคุณภาพ" โครงการสร้างต้นแบบของการอยู่อาศัยที่ส่งเสริมการมีปฏิสัมพันธ์ในระดับสังคม "Friend Cohabitation ไม่ใช่แค่โครงการออกแบบอาคาร แต่เป็นการสร้างโมเดลทางสังคมใหม่ที่ตอบโจทย์การเปลี่ยนแปลงของประชากรและวิถีชีวิต" ทีมนักศึกษากล่าวทิ้งท้าย "เราหวังว่าแนวคิดนี้จะจุดประกายให้เกิดการพัฒนาที่อยู่อาศัยที่ไม่เพียงประหยัดพลังงาน แต่ยังสร้างคุณค่าทางสังคมที่ยั่งยืน"
ผลกระทบของโครงการนี้อาจมากกว่าที่คิด นอกจากแก้ปัญหาความโดดเดี่ยวในวัยเกษียณ ยังช่วยลดภาระทางการเงินผ่านการแบ่งปันทรัพยากร สร้างระบบสนับสนุนทางสังคมที่แข็งแกร่ง และเป็นทางเลือกที่ยั่งยืนสำหรับสังคมผู้สูงอายุ
"บางคนอาจมองว่าการใช้ชีวิตวัยเกษียณกับเพื่อนเป็นเรื่องแปลก แต่เราเชื่อว่านี่คือทางเลือกที่มีความหมายสำหรับคนรุ่นใหม่" ทีมนักศึกษากล่าวทิ้งท้าย "เมื่อถึงวัยเกษียณ เราไม่เพียงต้องการที่อยู่อาศัย แต่ต้องการชุมชนที่เข้าใจและพร้อมดูแลกัน Friend Cohabitation อาจเป็นคำตอบที่คุณกำลังมองหา"

โครงการ Friend Cohabitation เป็นส่วนหนึ่งของวิชา AR744 Integrated Building Systems Design หลักสูตรปริญญาโท สาขาสถาปัตยกรรม คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์และการผังเมือง มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์